Biriktirdiklerim

Geçenlerde birbirine bağlı olarak ilginç iki casusluk filmi izledim. Birincisini geçen hafta anlatmıştım. “Kalpazanlar” (The Counterfeiters) [1]  filmini tanıtmak için film üzerine yazılanları okurken,  Türkiye’den de bir casusun ilginç bir biçimde 1940’lı yıllarda rol aldığını öğrendim. Bu konuyu biraz daha eşeleyince Nazilerle çalışan Ankara’dan bir casus hakkındaki 1952 yapımı bir başka casusluk filmini buldum: “5 Parmak” (5 Fingers) [2] Casuslar üzerine yapılan filmler zaten oldukça fazla ilgi görürler. Hollywood yapımı olup da Türkiyeli bir casusu konu alan, büyük bir bölümü Türkiye’de çekilmiş, Türkleri anlatan ve de dönemin tanınmış oyuncularından James Mason’ın oynadığı ödüllü bir filmin neden gölgede kaldığını anlayamadım. İkinci Dünya Savaşı’nın en sert döneminin entrikaları içinde yer alan bir Türkiyeli casusun hayatı üzerine yapılan film, böylece bu yazının konusu haline geldi. …….. İkinci Dünya Savaşı’nda tarafsız kalan İsveç, İsviçre gibi Türkiye de gizli servi

Naziler, İkinci Dünya Savaşı’nda sahte parayı bir çeşit silah gibi kullanırlar.1943-1945 yılları arasındaki Bernhard Operasyonu [1] ile bugünün değeriyle 3 milyar sterlin sahte para basılır. Bu paralar savaşın ortasında düşmanı zayıflatmak için piyasaya sürülür ve bu operasyon Nazilere savaşın gidişatında çok önemli avantajlar sağlar. Bu ilginç olayı öğrendiğimde, mutlaka filmi yapılmıştır diye düşündüm. Yanılmamışım. Böylece hem Bernhard Operasyonu hem de olayı ele alan Kalpazanlar (The Counterfeiters) [2]   filmi bu yazının konusunu oluşturdu. Bernhard Operasyonu, doğrudan Hitler’in emri ile çok gizli olarak yürütülen bu projenin kod adı idi. Bu operasyonun amacı büyük miktarlarda sahte para basarak piyasaya sürmek ve böylece İngiliz ekonomisini çökerterek savaşta İngiltere’yi saf dışı bırakmaktı. SS subayı Bernhard Krüger operasyonun sorumlusudur. 1943 yılında düğmeye basılır. Auschwitz ve diğer toplama kamplarındaki matbaacılık konusunda uzmanlar, grafikerler, tipograflar